Sunday, December 31, 2000

Khả năng bảo vệ của vắc

Vắc-xin Quinvaxem chứa 5 thành phần kháng nguyên gồm bạch hầu, ho gà toàn tế bào, uốn ván, viêm gan B và Hemophilus influenza týp B. Vắc-xin Quinvaxem do Công ty Crucell Hàn Quốc sản xuất (trong đó thành phần bạch hầu, ho gà, uốn ván được sản xuất ở Đức; thành phần kháng nguyên Hib nhập từ Ý, Hàn Quốc chỉ sản xuất thành phần viêm gan b), đã được Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) tiền thẩm định về chất lượng, hiện đang được sử dụng ở 94 nước trên thế giới.

Trẻ chờ tiêm vắc-xin phối hợp 5 trong 1 trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng.

Điều khác biệt căn bản mà mọi người quan tâm đó là sự khác biệt về thành phần ho gà. Vắc-xin ho gà toàn tế bào là vắc-xin chế từ vi khuẩn ho gà sau khi được nuôi cấy nâng cao sinh trong môi trường và làm chết bằng nhiệt độ. Còn vắc-xin vô bào là vắc-xin tinh chế chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã gặt đi những thành phần kháng nguyên Không nhất thiết thiết khác của vi khuẩn. Điều đó giải thích cho lý do tại sao vắc-xin ho gà toàn tế bào gây phản ứng ở chỗ và sốt nhiều hơn vắc-xin ho gà vô bào. Nhưng điều đó cũng có 1 thế mạnh cấp thiết là vì kháng nguyên toàn tế bào nên vắc-xin ho gà toàn tế bào kích thích cơ thể sinh kháng thể mạnh hơn, kéo dài hơn và có hiệu quả bảo vệ cao hơn vắc-xin ho gà vô bào. Ngoài ra, vắc-xin ho gà toàn tế bào có giá bán thấp hơn nhiều so với vắc-xin ho gà vô bào.

Theo TCYTTG, mặc dầu các phản ứng hệ thống và ở chỗ thường liên quan với vắc-xin ho gà toàn tế bào, cả hai vắc-xin ho gà toàn tế bào và vắc-xin ho gà vô bào đều rất an toàn như nhau về các phản ứng nặng và tử vong. Báo cáo các ca tử vong sau tiêm vắc-xin là như nhau đối với vắc-xin ho gà toàn tế bào (Quinvaxem) và vắc-xin ho gà vô bào (Pentaxim). Kết quả giám sát và nghiên cứu trên toàn cầu và tại Việt Nam cho thấy các trường hợp tử vong đa số là trùng hợp ngẫu nhiên với bệnh lý sẵn có của trẻ mà không liên quan tới vắc-xin. Ủy ban Tư vấn toàn cầu vào an toàn vắc-xin của TCYTTG đã họp ngày 12/6/2013 và kết luận: “Vắc-xin 5 trong một (vắc-xin Quinvaxem) là một trong những vắc-xin an toàn nhất hiện nay, có ích lợi rất to lớn về y tế công cộng trong việc bảo vệ 5 bệnh phổ biến ở trẻ em chỉ bằng một mũi tiêm”. Ngoài ra, thành phần vắc-xin ho gà toàn tế bào trong Quinvaxem giống với thành phần ho gà trong vắc-xin sản xuất trong nước bạch hầu - ho gà - uốn ván (BH-HG-UV) mà chúng ta đã sử dụng từ năm 1895 đến nay (hiện chúng ta vẫn sử dụng vắc-xin BH-HG-UV mũi 4 cho trẻ 18 tháng tuổi). Thực tế cho thấy vắc-xin này là an toàn và có hiệu quả cao trong việc giảm tỷ lệ trẻ mắc và tử vong vì ho gà tại Việt Nam (giảm gần 1.000 lần so với năm 1984).

Gần đây, đứng trước sự lo lắng về việc tăng trở lại bệnh ho gà tại 1 số nước công nghiệp phát triển mặc dù có tỷ lệ tiêm vắc-xin ho gà vô bào cao và ở một số nơi có sự gia nâng cao tỷ lệ tử vong bệnh ho gà ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, năm 2014, TCYTTG đã xem xét số liệu dịch tễ học bệnh ho gà của 19 nước phát triển và đang phát triển ở các khu vực không giống có các chương trình tiêm vắc-xin ho gà toàn tế bào và vô bào. Các bằng chứng hiện nay cho thấy vắc-xin ho gà vô bào được cấp phép hiện tại có hiệu quả ban đầu thấp hơn, miễn dịch giảm nhanh hơn và có thể làm giảm tác động tới ngăn chặn sự lây truyền bệnh so với các vắc-xin ho gà toàn tế bào hiện đang sử dụng trên thế giới. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng chuyển đổi từ vắc-xin ho gà toàn tế bào sang vắc-xin ho gà vô bào có liên quan đến việc gia tăng trở lại bệnh ho gà. Vắc-xin phối hợp có thành phần ho gà vô bào kém hiệu quả hơn vắc-xin phối hợp có thành phần ho gà toàn tế bào trong dự bộ phận bệnh ho gà. Sử dụng vắc-xin ho gà vô bào có thể dẫn tới gia tăng trở lại bệnh ho gà sau nhiều năm hoạt động và có thể dẫn đến làm nâng cao nguy cơ tử vong tại trẻ dưới 1 tuổi. Do đó, TCYTTG khuyến cáo các nước hiện đang dùng vắc-xin ho gà toàn tế bào nên tiếp tục sử dụng. Việc chuyển đổi dùng vắc-xin ho gà toàn tế bào sang vắc-xin ho gà vô bào có tác động to vào tài chính do giá thành của vắc-xin ho gà vô bào cao hơn, cộng với việc tiêm nhắc lại nhiều liều vắc-xin hơn và hiệu quả bảo vệ lại thấp hơn so với sử dụng vắc-xin ho gà toàn tế bào.

GS.TS. Nguyễn Trần Hiển

((Chủ tịch Hội Y học dự phòng Việt Nam))

0 comments:

Post a Comment